30 Eylül 2024, Pazartesi
Bilal YILDIZ
Bilal YILDIZ [email protected]
  • Bu yorum eleştiri sınırlarını aştığı için sansürlenmiştir.
  • Yağma Hasan’ın böreğini bilir misiniz ey dostlar! Türkiye Cumhuriyeti’nin marka değeri en yüksek şirketini işte bu hale getirdiler! Dünya medyasında rüşvetle anılmasına neden olan kıyaklar buzdağının görünen kısmı. Son 20 yılda verilen onbinlerce pas bilet, indirimli bilet, upgrade, kıyak ihaleler… Kimlere nelerin verildiğinin de ortaya çıkacağı bir zaman tabiki var. Siz işinde gücünde olan personel sırf bizim ekipten değil diye tasfiye edip, kendilerinize kıyak maaşları tayin ededurun. Ernuada geç sefil olacaksınız…
  • Bilal Abi selamın aleyküm. Hakkını helal et abi bişi soracağım. Teftiş kurulu başkan yardımcısı abiyi görevden almışlar diye duydum. Hakkını helal etsin çok iyi bir abimizdi. Bu haber doğrumu abi? Yerine konyalı bir abimiz vardı. Omu gelecek? Konyalı abimde hakkını helal etsin. Hakkınızı helal edin. Selam ve dua ile
  • Üstad,konumuz değil ama şu sıralar paraları çarçur edip bitiren iktidar önüne gelene vergi,prim vs cezaları yağdırmaya başladı. Genel sağlık sigortası prim cezası da bunlardan biri. Emekli olmuş birine daha önce ihbarda bulunmaksızın 6-7 yıl öncesinden borç çıkarılabilir mi,bu borçlara nasıl itiraz edebiliriz, mahkemeye verme hakkımız var mı, bilginiz varsa bizleri bu konuda aydınlatabilirseniz seviniriz. Saygılar,hürmetler...
  • Usulsüz yapılan upgradeler nedeniyle oluşan gelir kaybı ilgilisine rücu edilebilir mi? Bunda zaman aşımı süresi kaç yıldır?
  • Thy'deki ücretsiz upgrade olayı sanıyorum hiçbir şirkette olmayan bir uygulama. Vip de aynı şekilde, hemen her ülkede sadece devlet başkanının geçebildiği,bakan vs nin de belli durumlarda ceplerinden para ödeyerek kullanabildiği vip burada yol geçen hanı. Ekonomi sınıf bilet al otomatik upgrade ol,önüne gelene bedava business bilet saç,kargo taşı eee hani bu şirket özeldi? Vakti zamanında Danimarka bakanını Thy ile uçarken otomatik upgrade yaptılar adam ben bunun hesabını ülkemde veremem diye kabul etmedi bizde de önüne gelen upgrade oluyor ama sıradan çalışanlar hariç. Geçenlerde bir büyükelçi de yer olmadığı için upgrade olamadı diye ortalığı birbirine katmış sonuçta olamamış, birini kaldırın yerine ben oturayım bile demiş inince Thy çalışanlarına da fırça atmış. Bu gibi uygulamalar ve olaylar ancak bizim gibi geri kalmış,makamını hazmedememiş,devlet imkanlarıyla kendilerini bir şey sanan,kompleksli,görgüsüz insanlarla dolu ülkelerde görülür. Abd'deki olayda da orada kimseye durduk yere dava açamazlar demek ciddi bulgular var. Her yeri Türkiye gibi zanneden mevcut iktidar sayesinde oralarda da Thy ve ülkemizin adının yolsuzluk işlerinde geçmesi üzücü de yapacak bir şey yok mevcut iktidar gidene kadar durum böyle maalesef...
  • Upgrade uygulamalarının keyfi olarak amacı dışında kullanılıp kullanılmadığı kontrol ediliyor mu? Bu kontrol yetkisi kimde? Müfettişler bu konuda inceleme yapıyor mu?
  • Otomatik upgrade hakkı olan yolcuların, Bakanlar, miletvekilleri, valiler, büyükelçiler vb bu hakları Thy dışındaki Pegasus, sunekspres gibi havayollarında da var mıdır?
  • Sayın yazar müdürler upgrade lerde zavallı satış şeflerini kullanır. Müdür şefe der ki bana şu kişi ya da kurum için ikram pass talebinde bulun der. Şef te şu kişiye bilet verelim çünkü şirketimiz için ticari olarak bize gelir sağlayacak bir kişidir. Müdür de sanki bunu ilk defa duymuş rolü ile ona onay verir. Aslında şefi tel ile arar şunu şunu yazarak benden talep et der . Gariban şef te söyleneni yapar. Yani suça şefi ortak eder. A Polat , ya da müdür abiler bunu bilmezler. Amerika daki çok acemi müdürmüş. Zaten NYC veya IAD ye hiç bir satış şefi gitmek istemiyor. Alet olmamak için bu işlere.

BAZILARININ “ÜCRETSİZ UPGRADE” PROBLEMİ

ABD Güney New York Bölge Mahkemesi’nin kamuoyuna açıkladığı iddianameden, 2015 yılından beri New York Belediye Başkanı Eric Adams’a sağlanan seyahat avantajlarının, yurtdışı bağış yasağı kapsamına girdiği için dava konusu olduğunu öğrendik. İndirimli bilet, ücretsiz “upgrade”ve bedava konaklama imkanlarıyla sağlanan bu avantajların toplam değerinin, 100.000 doların üzerinde olduğu iddia ediliyor. Gündeme oturan bu haber nedeniyle, bu yazıda sadece ücretsiz upgrade uygulamasını, olaydan bağımsız olarak, teorik çerçevesini de açıklamak suretiyle yazdım.

“Bu son olayla bir kez daha görüldüğü üzere, upgrade (UG) çok istismar edilen bir uygulama. Biraz teknik detay sunarak, önce konunun teorik çerçevesini çizelim. İngilizce “upgrade” kelimesi, havacılık terminolojisinde yolcunun uçuş sınıfının yükseltilmesi anlamına geliyor.

Bir çoğumuzun bildiği üzere uçakta, başlıca üç sınıf yolcu kompartımanı bulunuyor. Daha doğrusu, Singapur Airlines, Emirates vb. birkaç havayolu şirketinin uçaklarındaki “first class” uygulamasını ayrı tutarsak, aslında çok yaygın olarak hizmete sunulan 2 sınıf var: Business class (BC) ve economy class (EC).

BC kompartımanı uçağın ön tarafında yer alır ve bu bölümdeki koltuk genişlikleri ile koltuk aralıkları nispeten daha büyük olup; özellikle yurt dışı seferlere tahsis edilen uçaklarda, yolcuya daha rahat ve konforlu uçuş yapma imkanı tanır.

Bu sınıfta uçan yolcular için ikram menüsü vd. ikram ve kabin hizmetleri farklıdır. Hizmet kalitesi farkı havalimanına girişten başlar. Yolcu, uçuş öncesinde “BC Lounge” da ağırlanır. Her aşamada farklı ve nispeten daha kaliteli bir hizmet sunulur BC yolculara.

Herhangi bir ekonomi sınıf biletli yolcunun uçuş sınıfının yükseltilmesi (U/G) durumunda o yolcuya, uçağın BC kompartımanında uçma imkanı tanınmış olur. Elbette bunun bir maddi karşılığı var. Çünkü en yalın ücret tarifesinde bile, BC bilet.  EC biletin en az 2 katıdır.

Yazı konumuz ücretsiz upgrade olduğu için, hangi durumlarda ekonomi sınıf bilete sahip yolcular ilave ücret ödemeden, BC kompartımanında seyehat edebiliyorlar? Buna bakalım.

Bu işlem, çoğunlukla promosyon amaçlı olarak ve/veya yolcu memnuniyeti kapsamında yapılıyor. Yolcu sadakat programlarının önemli pratiklerinden biridir bu uygulama. Bazen de yolcu mağduriyetini gidermek için boş olan BC koltuğuna ekonomi sınıf yolcu transfer edilebiliyor. Bu bölümde yer olursa tabi.

 Yukarıda açıklanan pratikler dışında, ülkemizde ilave ücret almaksızın, bazı özel yolcularının uçuş sınıfını yaygın bir uygulamayla yükselten tek şirket var. Hatta bu yönüyle, bedava U/G uygulamasının, şirket için bir sorun haline dönüşmüş olduğunu söylemek de mümkün. Yazının başlığını bu yüzden, “Bazılarının Ücretsiz Upgrade Problemi” koydum. Çünkü çok istismar edilen bu uygulama, şirket açısından ciddi bir emek ve gelir kaybı olarak çıkıyor karşımıza.

İstismar konusuna gelmeden önce, bu sorunlu uygulamada, öncelikle hangi “özel” yolcuların U/G imkanından bedava faydalandırıldıkları konusuna açıklık getirelim.

Bu kapsamda ilk kategori yolcuyu “otomatik upgrade hakkı” olan yolcular oluşturuyor. Bunlar kimlerdir diye sorarsanız, çok kısa ve net bir cevabı var bu sorunun: VIP yolcular. Listesini Valilikler yapıp yayınlıyor. Bakanlar, miletvekilleri, valiler, büyükelçiler vb.

Müdür ve üstü mevkilerde çalışanlar da bu imkandan ücretsiz faydalanabiliyor. Yalnız bunların U/G (upgrade) imkanından faydalanmaları şarta bağlı. BC kompartımanında uygun yer olması (seat awailable) şartına.

Üçüncü kategoride, otomatik U/G hakkı olmayan ama VIP imkanlarından faydalanmak isteyen iktidar bürokratları, partililer, makbul sayılan bazı kişi ve gruplar var. İstismar tam olarak, bu kişilerin uçuş sınıflarının ücretsiz yükseltilmesinde ortaya çıkıyor.

Böyle bir yetkiye neden gerek görülmüş olabilir diye sorarsanız, toplumumuzun bir kesimine özgü haksız/etik dışı talep alışkanlığının (amiyane tabirle beleşçilik) dayattığı zorunluluktan diyebiliriz. Şirketin tepe yöneticileri, bu siyasetci, bürokrat beleşçilerle ve son dönemlerde özellikle bazı makbul kişilerle ve gruplarla ilişkileri iyi ayarlamak hissiyatıyla ve bazen de ne olur ne olmaz endişesiyle, bu talepleri karşılamak zorunda kalabiliyorlar.

Aslında ücretsiz U/G işlemi sadece Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanını yetkisiyle, yapılabiliyor. Bu nedenle, yani isnai durumlara özel yetki kullanıldığı için, prosedürel olarak bu işlemin yazılı talimatla veya yetkili kişiden doğrudan talimat/onay alan özel görevlendirilmiş personel vasıtasıyla yapılması gerekiyor.

Bu iki makamın bilgisi ve onayı dışında, işlem yapılmaması gerekiyor. Ancak, son dönemlerde çok yaygınlaşan uygulamada, bazı özel (dinci-siyasi) gruplara mahsus U/G işlemlerinin protokollere bağlanıp; yüzlerce, binlerce kategorik yolcuya, ücretsiz U/G hakkı verildiğine ilişkin haberleri de hepimiz duyuyoruz, okuyoruz.

Gelinen noktada, tanıtım-pazarlama ve müşteri ilişkileri kapsamında istisnai durumlarda kullanılan-kullanılması gereken bu takdir hakkı ve yetkisinin, partizan ve arabesk bir anlayışla, amacından saptırılmış olduğu, daha doğrusu istismar edildiği endişesi, kamuoyuna giderek daha çok yansıyor. Bu son olayda olduğu gibi.

Kurala göre, kendilerine takdir hakkı ve yetkisi verilenlerin, bu yetkiyi belirlenmiş usullere ve şirket menfaatlerine uygun olarak kullanmaları, bu kriterler dışında hiç kimseye indirimli bilet ve ücretsiz upgrade hakkı tanımamaları gerekiyor.

Çünkü bu işlemin şirkete bir faydasının olmadığı durumda, tahsis edilen BC koltuk vasıtasıyla hem vazgeçilen bir gelir ve hem de katlanılan bir maliyet söz konusu. Ama ortaya saçılan haberler, bu takdir hakkı ve yetkisinin doğru kullanılmadığını ve istismar edildiğini; heryıl binlerce BC koltuğun bu şekilde tahsis edildiğini gösteriyor.

Bazıları tam bu noktada, Amerika’da suç olan bizde değildir, buradaki takdir hakkının kullanımını yargılayamazsınız diye düşünebilirler. Ancak, bu ve benzeri tahsislerde yetkinin kötüye kullanılmamış olduğu söylenemez. Çünkü, iddialara göre 8 yıl boyunca, aynı kişiye ve yakınlarına tanınmış binlerce USD değerindeki seyahat avantajları söz konusu.

Uygulamayı istismar edenler, haberlerin asılsız olduğunu ve abartıldığını iddia etmek yerine, kişiye özel olarak verdikleri yüksek indirimli biletler ile yapmış oldukları binlerce ücretsiz sınıf yükseltme (upgrade) işlemlerinin kurallara uygun olarak, halkla ilişkiler, kamu yararı ve tanıtım amaçlı yapıldığını; bu hak ve yetkinin kesinlikle istismar edilmediğini, kamuoyuna açıklayabilmeleri gerekiyor. Somut iddiaları ve haberleri de cevaplamak suretiyle tabi. Bunu yapamayanlar inkar ya da tevil yoluna giderler.

İşin gerçeği, açıklama yapmaya da gerek görmüyorlar. Çünkü hesap soran, sorabilen yok. Belli ki; bir gün bizden hesap sorulur endişesi de taşımıyorlar. Bu rahatlıkla, bazen yaptıklarını inkar ederek, mesnetsiz “yalan haber” suçlamasıyla hesap veren değil, hesap soran kisvesine büründüklerini bile görüyoruz.

BAZILARININ “ÜCRETSİZ UPGRADE” PROBLEMİ

Yorumlar Tüm Yorumlar (15)

Maho ~ 22 saat önce
Bu yorum eleştiri sınırlarını aştığı için sansürlenmiştir.

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Les Miserables ~ 4 gün önce
Yağma Hasan’ın böreğini bilir misiniz ey dostlar! Türkiye Cumhuriyeti’nin marka değeri en yüksek şirketini işte bu hale getirdiler! Dünya medyasında rüşvetle anılmasına neden olan kıyaklar buzdağının görünen kısmı. Son 20 yılda verilen onbinlerce pas bilet, indirimli bilet, upgrade, kıyak ihaleler… Kimlere nelerin verildiğinin de ortaya çıkacağı bir zaman tabiki var. Siz işinde gücünde olan personel sırf bizim ekipten değil diye tasfiye edip, kendilerinize kıyak maaşları tayin ededurun. Ernuada geç sefil olacaksınız…

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Teftiş kurulu başkan yardımcısı ~ 4 gün önce
Bilal Abi selamın aleyküm. Hakkını helal et abi bişi soracağım. Teftiş kurulu başkan yardımcısı abiyi görevden almışlar diye duydum. Hakkını helal etsin çok iyi bir abimizdi. Bu haber doğrumu abi? Yerine konyalı bir abimiz vardı. Omu gelecek? Konyalı abimde hakkını helal etsin. Hakkınızı helal edin. Selam ve dua ile

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Sn Bilal bey ~ 5 gün önce
Üstad,konumuz değil ama şu sıralar paraları çarçur edip bitiren iktidar önüne gelene vergi,prim vs cezaları yağdırmaya başladı. Genel sağlık sigortası prim cezası da bunlardan biri. Emekli olmuş birine daha önce ihbarda bulunmaksızın 6-7 yıl öncesinden borç çıkarılabilir mi,bu borçlara nasıl itiraz edebiliriz, mahkemeye verme hakkımız var mı, bilginiz varsa bizleri bu konuda aydınlatabilirseniz seviniriz. Saygılar,hürmetler...

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Rucu ~ 5 gün önce
Usulsüz yapılan upgradeler nedeniyle oluşan gelir kaybı ilgilisine rücu edilebilir mi? Bunda zaman aşımı süresi kaç yıldır?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
NEW YORK YOLSUZLUK. ~ 4 gün önce
Bakalım yonetım saplanan bu mızragı nadıl cıkartacak
Thy ve upgrade ~ 5 gün önce
Thy'deki ücretsiz upgrade olayı sanıyorum hiçbir şirkette olmayan bir uygulama. Vip de aynı şekilde, hemen her ülkede sadece devlet başkanının geçebildiği,bakan vs nin de belli durumlarda ceplerinden para ödeyerek kullanabildiği vip burada yol geçen hanı. Ekonomi sınıf bilet al otomatik upgrade ol,önüne gelene bedava business bilet saç,kargo taşı eee hani bu şirket özeldi? Vakti zamanında Danimarka bakanını Thy ile uçarken otomatik upgrade yaptılar adam ben bunun hesabını ülkemde veremem diye kabul etmedi bizde de önüne gelen upgrade oluyor ama sıradan çalışanlar hariç. Geçenlerde bir büyükelçi de yer olmadığı için upgrade olamadı diye ortalığı birbirine katmış sonuçta olamamış, birini kaldırın yerine ben oturayım bile demiş inince Thy çalışanlarına da fırça atmış. Bu gibi uygulamalar ve olaylar ancak bizim gibi geri kalmış,makamını hazmedememiş,devlet imkanlarıyla kendilerini bir şey sanan,kompleksli,görgüsüz insanlarla dolu ülkelerde görülür. Abd'deki olayda da orada kimseye durduk yere dava açamazlar demek ciddi bulgular var. Her yeri Türkiye gibi zanneden mevcut iktidar sayesinde oralarda da Thy ve ülkemizin adının yolsuzluk işlerinde geçmesi üzücü de yapacak bir şey yok mevcut iktidar gidene kadar durum böyle maalesef...

Yanıtla

Kalan karakter 1000
İnceleme ~ 6 gün önce
Upgrade uygulamalarının keyfi olarak amacı dışında kullanılıp kullanılmadığı kontrol ediliyor mu? Bu kontrol yetkisi kimde? Müfettişler bu konuda inceleme yapıyor mu?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Serena ~ 6 gün önce
Bu yorum eleştiri sınırlarını aştığı için sansürlenmiştir.
Serena ~ 6 gün önce
Hangi müfettişler?
İnspectör ~ 6 gün önce
Müfettişler kendiliğinden inceleme yapamaz. Konuyla ilgili bir görevlendirme olması lazım.Olur ise mevzuat kapsamında gereğini yapar.
İnceleme'ye ~ 5 gün önce
Bu yorum eleştiri sınırlarını aştığı için sansürlenmiştir.
İnceleme'ye ~ 5 gün önce
Müfettiş dediğin iktidarın adamı, upgrade yapanlar ve yapılanların çoğu da iktidarın adamları ve yandaşlarla,tarikat ve cemaatler. Hal böyle olunca kim,kimi nasıl dürüst ve şeffaf bir şekilde inceler denetler,sorgular? Thy'yi denetlesin diye atanan adamın oğlunu Thy'ye torpille soktular kısa sürede müdür yaptılar şimdi de kargo bilmem nesi!
Upgrade hakkı ~ 6 gün önce
Otomatik upgrade hakkı olan yolcuların, Bakanlar, miletvekilleri, valiler, büyükelçiler vb bu hakları Thy dışındaki Pegasus, sunekspres gibi havayollarında da var mıdır?

Yanıtla

Kalan karakter 1000
Amerika Sefler ~ 6 gün önce
Sayın yazar müdürler upgrade lerde zavallı satış şeflerini kullanır. Müdür şefe der ki bana şu kişi ya da kurum için ikram pass talebinde bulun der. Şef te şu kişiye bilet verelim çünkü şirketimiz için ticari olarak bize gelir sağlayacak bir kişidir. Müdür de sanki bunu ilk defa duymuş rolü ile ona onay verir. Aslında şefi tel ile arar şunu şunu yazarak benden talep et der . Gariban şef te söyleneni yapar. Yani suça şefi ortak eder. A Polat , ya da müdür abiler bunu bilmezler. Amerika daki çok acemi müdürmüş. Zaten NYC veya IAD ye hiç bir satış şefi gitmek istemiyor. Alet olmamak için bu işlere.

Yanıtla

Kalan karakter 1000

Yorum Gönder

Kalan karakter 1000