RAT

Ram Hava Türbini (RAT), bir uçağa monte edilen ve alternatif veya acil hidrolik veya elektrik güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir türbindir. RAT, hava akımından uçağın hızına bağlı olarak güç üretir ve bir elektrik jeneratörüne veya bir hidrolik pompaya bağlanır.

Genel olarak, modern uçaklar yalnızca acil durumlarda RAT'ı kullanır: hidrolik sistemlerin kaybı durumunda veya birincil elektrik üretiminin kaybını takiben. Bu durumlarda RAT, uçuş kontrolleri veya uçuş açısından kritik enstrümantasyon, navigasyon ve iletişim ekipmanı gibi hayati sistemlere güç sağlayacaktır. Bazı RAT'ler sadece bir elektrik jeneratörüne güç sağlamak için kullanılan hidrolik güç üretir.

(Rem Air Turbine), bir uçağa monte edilmiş ve güç kaynağı olarak kullanılan bir hidrolik pompaya veya elektrik jeneratörüne bağlı küçük bir rüzgar türbinidir. RAT, uçağın hızına bağlı olarak hava akımından güç üretir ve bir elektrik jeneratörüne veya hidrolik pompaya bağlanır. Genel olarak, modern uçaklar RAT'ı yalnızca acil durumlarda hidrolik sistemlerin kaybı veya birincil elektrik üretiminin kaybı durumunda kullanır.

1960'lardan itibaren Vickers VC10'dan itibaren birçok modern ticari uçak tipi RAT ile donatılmıştır. VC10 için, merkezi bir hidrolik sistem yerine “paketlenmiş” hidrolik tahrikli uçuş kontrolleri kullanıldığı için, bir elektrik jeneratörünü tahrik eden bir ram hava türbini seçilmiştir.

Ram Hava Türbini (RAT), bir uçağa monte edilen ve alternatif veya acil durum hidrolik veya elektrik güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir türbindir. RAT, uçağın hızına bağlı olarak hava akımından güç üretir ve bir elektrik jeneratörüne veya hidrolik pompaya bağlanır.

Genel olarak, modern uçaklar RAT'ı yalnızca acil durumlarda kullanır: hidrolik sistemlerin kaybı veya birincil elektrik üretiminin kaybı durumunda. Bu durumlarda RAT, uçuş kontrolleri veya uçuş için kritik öneme sahip aletler, navigasyon ve iletişim ekipmanları gibi hayati sistemlere güç sağlar. Bazı RAT'lar sadece hidrolik güç üretir ve bu güç elektrik jeneratörüne güç sağlamak için kullanılır.

Normal koşullar altında RAT, gövde veya kanattaki bir bölmede saklanır. Gerektiğinde manuel olarak devreye sokulabilir veya bazı kurulumlarda AC gücünün tamamen kesilmesinden sonra otomatik olarak devreye girer. Güç kaybı ile RAT'ın devreye girmesi arasındaki sürede, uçak bataryaları temel aletlere güç sağlamak için kullanılır.

Ram hava türbini (RAT), bir hidrolik pompaya veya elektrik jeneratörüne bağlı, uçağa monte edilmiş ve güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir rüzgar türbinidir. RAT, uçağın hızından kaynaklanan ram basıncı ile hava akımından güç üretir. Bazı uçaklarda hava tahrikli jeneratör (ADG) olarak da adlandırılabilir.

Modern uçaklar genellikle RAT'ları sadece acil durumlarda kullanır. Birincil ve yardımcı güç kaynaklarının her ikisinin de kaybedilmesi durumunda, RAT hayati sistemlere (uçuş kontrolleri, bağlantılı hidrolik sistemler ve ayrıca uçuş için kritik öneme sahip aletler) güç sağlar. Bazı RAT'lar sadece hidrolik güç üretir ve bu güç elektrik jeneratörlerine güç sağlamak için kullanılır.

Bazı eski uçaklarda (zeplinler dahil), küçük RAT'lar kalıcı olarak monte edilmiş ve küçük bir elektrik jeneratörünü veya yakıt pompasını çalıştırmıştır. Focke-Wulf Fw 189'da kullanılan Argus As 410 motorları gibi bazı sabit hızlı pervaneler, bu sabit hızı kontrol eden bağımsız bir eğim regülatörüne güç sağlamak için spinner üzerinde bir pervane türbini kullanmıştır.

Modern uçaklar, ana motorlarda veya yardımcı güç ünitesi adı verilen ek bir yakıt yakıtlı türbin motorda güç üretir. Bu motor genellikle gövdenin arkasına veya ana tekerlek yuvasına monte edilir. RAT, uçağın hızı nedeniyle hava akımından güç üretir. Uçak hızları düşükse, RAT daha az güç üretir. Normal koşullarda RAT, gövdeye (veya kanata) geri çekilir ve güç tamamen kesildiğinde manuel veya otomatik olarak devreye girer. Güç kesintisi ile RAT'ın devreye girmesi arasındaki sürede piller kullanılır.

RAT'lar, ani ve tam güç kesintisine dayanabilmesi gereken askeri uçaklarda yaygın olarak kullanılır. Ayrıca M61A1 Vulcan topu gibi pod takılı sistemlere de güç sağlarlar. İngiliz Yellow Sun ve Red Beard gibi bazı serbest düşüşlü nükleer silahlar, radar altimetrelerine ve ateşleme devrelerine güç sağlamak için RAT'ları kullanırdı; bunlar pillerden daha güvenilir bir alternatifti.

1960'lardan itibaren Vickers VC10'dan itibaren birçok modern ticari uçak tipi RAT'larla donatılmıştır. VC10 için, merkezi bir hidrolik sistem yerine “paketlenmiş” hidrolik tahrikli uçuş kontrolleri kullanıldığı için, bir elektrik jeneratörünü tahrik eden ram hava türbini seçilmiştir. VC10'un ayrı paket üniteleri elektrikle çalıştırıldığından, VC10'un acil durum yedeklemesi, çoğu RAT'ın hidrolik pompaları tahrik ettiği bir dönemde dörtlü jeneratörlere ve yedek bir RAT jeneratörüne dayanıyordu.

Airbus A380, 1,63 metre (64 inç) çapıyla dünyanın en büyük RAT'ına sahiptir, ancak yaklaşık 80 santimetre (31 inç) olanı daha yaygındır. Ticari uçaktaki tipik bir büyük RAT, jeneratöre bağlı olarak 5 ila 70 kW güç üretebilir. Daha küçük, düşük hava hızına sahip modeller 400 watt kadar güç üretebilir.

RAT'lar, tarım arazilerine sıvı maddeler püskürtmek için uçaklarda kullanılan sistemlerini basınçlandırmak üzere santrifüj pompalara güç sağlamak amacıyla da kullanılmaktadır. RAT'ın tercih edilmesinin en önemli nedeni güvenliktir; Amerika Birleşik Devletleri'nde RAT kullanılması, uçaktaki FAA sertifikalı motor ve güç sistemlerinin değiştirilmeden kalmasını sağlar. Pompa, uçak gövdesinin dışına veya altına yerleştirilebildiğinden, pompayı çalıştırmak için motor güç aktarım sistemi kullanılmasına gerek yoktur.

Aşağıdaki havacılık olayları, bir ram hava türbininin konuşlandırılmasını içeriyordu:

1974: British Airways'in 910 sefer sayılı uçuşu

1983: Air Canada Flight 143, Gimli Planör olayı olarak da bilinir

1996: Etiyopya Havayolları Uçuş 961 kaçırılması

2000: Hapag-Lloyd Uçuş 3378

2001: Azores Planör olayı olarak da bilinen Hava Transat Uçuşu 236

2004: Pinnacle Airlines'ın 3701 sefer sayılı uçuşu

2009: US Airways'in 1549 sefer sayılı uçuşu

2016: Air Canada Uçuş 361

2018: SmartLynx Estonya Uçuş 9001

2020: Pakistan Uluslararası Havayolları'nın 8303 sefer sayılı uçuşu

2022: LATAM Paraguay Uçuş 1325[kaynak belirtilmeli]

2024: Virgin Atlantic Uçuş 105

2025: Air India Uçuş 171

2025: LATAM Uçuş 603

Hint havayolu şirketi Air India, 4 Ekim 2025 tarihinde Amritsar Uluslararası Havalimanı'ndan (ATQ) Birmingham Havalimanı'na (BHX) gerçekleştirdiği AI117 sefer sayılı uçuşunda yaşanan Ram Air Turbine (RAT) arızasının 'Komutsuz' olduğunu açıkladı.

Havayolu şirketi ayrıca olayla ilgili olarak RAT'ın açılmasının ne bir sistem arızasından ne de pilot eyleminden kaynaklandığını ve tüm elektrik ve hidrolik sistemlerin uçuş boyunca normal kaldığını doğruladı.

Boeing 787 Dreamliner (VT-ANO) Birmingham Havaalanına güvenli bir şekilde iniş yaptı ve başka bir olay rapor edilmedi.

Bu olay, 12 Haziran 2025 tarihinde Ahmedabad yakınlarında meydana gelen ve RAT'ın devreye girdiğinin de rapor edildiği ölümcül Dreamliner kazasının ardından meydana geldiği için önem kazanmaktadır.

Bir Air India sözcüsü, "Operasyon ekibi son yaklaşma sırasında RAT'ın açıldığını tespit etti. Tüm elektrik ve hidrolik parametreler normal bulundu ve uçak güvenli bir iniş gerçekleştirdi. Uçak daha ileri incelemeler için yere indirildi ve Birmingham'dan Delhi'ye olan AI114 seferi geçici olarak iptal edildi. Etkilenen yolcuların konaklaması için alternatif düzenlemeler yapılmaktadır."

Doğru kullanıldığında uçağın kendi ya da yerçekiminin yarattığı güçten zekice yararlanılan bir sistem.

“Var olan şey yok, yok olan da var edilemez”. Maddenin veya kütlenin korunumu yasası olarak bilinen bu ifade, Fransız kimyacısı A. L. de Lavoisier'e aittir.

Bu sözü akıl için söylememiştir ama akıl, orantıya bakılmaksızın herkes de vardır.

O zaman kullanalım.!

https://servetbasol.com