Rusya devlet savunma sanayii şirketi Rostec’e ait olduğu iddia edilen ve yakın zamanda sızdırılan bir belge; İran, Cezayir ve Etiyopya’ya tedarik edilmesi planlanan gelişmiş Sukhoi savaş uçaklarına ilişkin fiyatlandırma, teslimat takvimi ve ihracat planlarını ortaya koydu. Belgede, ülkelerin sipariş miktarları ve teslimat tarihleri ayrıntılı şekilde yer aldığı görüldü.
Sızdırılan belgeler arasında yazışmalar, sunumlar ve Rusya’nın yabancı ortaklarla yürüttüğü savunma iş birliğine ilişkin detaylar bulunuyor. Belgelerde ayrıca yaptırımlardan kaçınmak için tasarlanan lojistik planlar ve silah tedarikine dair teknik belgeler yer alıyor. Her ne kadar belgenin doğruluğu bağımsız kaynaklarca teyit edilmemiş olsa da, analistler içeriklerin Moskova’nın önceki ihracat görüşmelerine dair raporlarla büyük ölçüde örtüştüğünü belirtti.
Ülkeler ve uçak modelleri
Sızdırılan belgelerde dikkat çeken belgelerden biri, Rostec’in elektronik harp ve aviyonik sistemlerde uzmanlaşmış yan kuruluşu KRET tarafından ihracat konfigürasyonundaki Sukhoi uçaklarına entegre edilmek üzere hazırlanan ekipman sözleşmeleri oldu.
Belgede ülke müşterileri, Rusya’nın ulusal sınıflandırma sistemine göre kodlarla belirtilmiş durumda:
“364” kodu İran’ı,
“012” Cezayir’i,
“231” Etiyopya’yı temsil ediyor.
Sızdırılan tabloya göre:
İran, 48 adet Su-35 savaş uçağı tedarik etti.
Cezayir, 12 adet Su-57 beşinci nesil savaş uçağı ve 14 adet Su-34 taarruz uçağı için sözleşme imzaladı.
Etiyopya ise 6 adet Su-35 için anlaşma yaptı.
Bilgiler doğruysa, bu sözleşmeler 2022 yılında başlayan Rusya – Ukrayna savaşından bu yana Rusya’nın gerçekleştirdiği en büyük savaş uçağı ihracatlarını temsil ediyor. Ayrıca Moskova’nın Batı dışı ülkelerle savunma ilişkilerini derinleştirdiğine işaret ediyor.
Teslimat takvimi ve üretim planları
Belge, teslimat programları ve üretim sürecine dair zaman çizelgelerini de içeriyor. Buna göre, İran’a ait Su-35 uçakları için ekipmanların, ön ödemelerin alınmasından 16–18 ve 46–48 ay sonrasında sevk edilmesi planlanıyor.
İlk ödemenin 2022’de yapıldığı varsayıldığında, KRET tarafından geliştirilen alt sistemlerin uçak üretim tesisine teslimatlarının 2024–2026 yılları arasında gerçekleşmesi bekleniyor. Bu süreci montaj, uçuş testleri ve sertifikasyon aşamaları takip edeceğinden, İran’a nihai teslimatların 2026–2028 arasında yapılması olası görünüyor.
Cezayir planları
Sızdırılan belgelerde ayrıca, Cezayir’in Su-57 ve Su-34 filolarına yönelik ihracat bileşenlerinin de 2024–2026 döneminde tedarik edileceğini gösteriyor. Bu bilgi, Cezayir’in Rusya’nın yeni nesil stealth savaş uçağı için ileri düzeyde müzakerelerde bulunduğuna dair önceki raporlarla örtüşüyor. Bilgi doğrulanırsa, Cezayir Su-57’nin ilk yabancı müşterisi olacak. Bu durum, Rusya’nın beşinci nesil savaş uçağı programı için önemli bir dönüm noktası anlamına gelecek.
Geçtiğimiz Mart ayında, Cezayir Hava Kuvvetleri, Oum Bouaghi Hava Üssü’nden Su-35 savaş uçaklarıyla ilk operasyonel eğitim uçuşunu gerçekleştirmişti. 2019 yılında Rus basını, Cezayir’in 14 adet Su-35 tedariki için anlaşmaya vardığını, ayrıca Su-34 Fullback taarruz uçağı ve Su-57 Felon siparişi verdiğini yazmıştı. Bu anlaşmalar, Cezayir’i Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) dışındaki en büyük Rus savunma sanayii ithalatçılarından biri haline getirdi.
Belgelerde yer alan zaman çizelgesi, sözleşmelerin çoğunun Rusya – Ukrayna savaşından önce veya kısa süre sonra imzalandığını gösteriyor.
(savunmasanayist)
Yorumlar