ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing’e 737 üretiminde tespit edilen güvenlik ihlalleri nedeniyle 3,14 milyon dolarlık para cezası uygulanmasını önerdi. Söz konusu ihlallerin, Eylül 2023 – Şubat 2024 döneminde yaşandığı ve özellikle 5 Ocak 2024’te Alaska Airlines’a ait 737 MAX 9 uçağında meydana gelen kapak patlaması kazasının ardından gündeme geldiği belirtildi.
Yüzlerce Sistem İhlali Tespit Edildi
FAA denetçileri, Boeing’in Washington-Renton’daki 737 fabrikasında ve Spirit AeroSystems’in Kansas-Wichita’daki gövde üretim tesisinde “yüzlerce kalite sistemi ihlali” belgelendirdi. İddialara göre Boeing, hava yoluna elverişsiz iki uçağı FAA’ya sertifika için sundu ve kendi kalite prosedürlerini uygulamadı.
Ayrıca bir Boeing çalışanının, teslimat takvimini korumak amacıyla bir ODA (Organization Designation Authorization) görevlisini standartlara uymayan bir 737 MAX için imza atmaya zorladığı ileri sürüldü. FAA, bu durumun güvenlik denetçilerinin bağımsızlığını zedelediğini kaydetti.
NTSB: “Sistemsel Hatalar Zinciri”
FAA’nın kararının arka planında, Alaska Airlines’ın Uçuş 1282 seferinde yaşanan kapak kopması olayı bulunuyor. Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB), Haziran 2025’te yayımladığı raporda kazanın, “birden fazla sistemsel hatanın” sonucu olduğunu açıkladı. İncelemeler, orta çıkış kapısı tapasını sabitlemesi gereken dört boltun üretim sonrası yeniden takılmadığını ortaya koydu.
NTSB, Boeing’in yetersiz eğitim, denetim ve belgelendirme nedeniyle bu kritik hatayı fark etmediğini, FAA’nın ise denetimlerde yetersiz kaldığını belirtti. Kurul Başkanı Jennifer Homendy, kazanın asla yaşanmaması gerektiğini vurgulayarak hem Boeing’in güvenlik kültürünü hem de FAA’nın denetim boşluklarını eleştirdi.
Üretim Kısıtlamaları Devam Ediyor
Boeing’in üretim sistemi üzerindeki baskı da sürüyor. FAA Başkanı Bryan Bedford, bu hafta yaptığı açıklamada, 737 MAX üretimini aylık 38 uçakla sınırlayan kotanın kaldırılıp kaldırılmayacağına dair henüz karar verilmediğini söyledi. FAA, hâlen her 737 MAX ve 787 uçağının havaaşabilirlik incelemesini bizzat yürütüyor; bu da normalde üreticiye devredilen bir yetkinin geçici olarak geri alındığını gösteriyor.
Boeing’in, FAA’nın para cezası teklifine karşı 30 gün içinde yanıt verme hakkı bulunuyor.
Yorumlar