A320 Ailesinde Küresel Güvenlik Alarmı: Şirketler uçakları yere indiriyor!

Dünya sivil havacılığı, Airbus A320 ailesi uçaklarında ortaya çıkan kritik bir teknik risk nedeniyle son yılların en ciddi güvenlik uyarılarından biri ile karşı karşıya. Airbus, yoğun güneş radyasyonunun uçuş kontrol sistemlerinde kullanılan verileri bozabileceğini tespit etmesinin ardından küresel ölçekte tüm operatörlere acil müdahale çağrısı yaptı.

Şirket, küresel filoda yer alan yaklaşık 6.000 A320 ailesi uçağının bu riskle karşı karşıya olabileceğini açıklarken, ortaya çıkan tablo dünya havacılığında zincirleme bir operasyonel krize işaret ediyor.

JetBlue Olayı “Büyük Resmi” Ortaya Çıkardı

Kriz, 30 Ekim’deki JetBlue A320 olayının ardından ivme kazandı. Cancún–Newark seferini yapan uçak, hiçbir pilot komutu olmadan ani ve tehlikeli bir burun aşağı hareketi gerçekleştirdi. Uçuş Tampa’ya acil olarak yönlendirildi.

Soruşturma sonucunda uçağın uçuş kontrol sisteminde kritik rol oynayan Thales ELAC 2 bilgisayarının arızalandığı belirlendi. Bu bulgu, Airbus mühendislerini küresel filoda benzer bir arızanın başka uçaklarda da meydana gelebileceği ihtimali üzerinde çalışmaya itti.

Bu risk, ticari havacılıkta “kontrol dışı komut üretmesi durumunda uçağın yapısal sınırlarını aşma” gibi en ciddi senaryolara kapı aralayabileceği için, Airbus alarm seviyesini yükseltti.

Airbus: Hemen Uygulansın — EASA: Acil Direktif

Airbus, operatörlere Alert Operators Transmission (AOT) yayımlayarak yazılım ve donanım koruma paketlerinin derhal uygulanmasını istedi. Güncellemeler tamamlanana kadar bazı uçakların uçuşa verilemeyeceği belirtiliyor.

Airbus’ın bu çağrısı üzerine EASA da durumu resmileştirdi ve gece saatlerinde Acil Uçuşa Elverişlilik Direktifi (EAD) yayınladı. Direktifte şu kritik ifade dikkat çekti:

“Bu durum giderilmezse, en kötü senaryoda komut dışı bir elevator hareketi uçağın yapısal kapasitesini aşabilir.”

Havacılık güvenliği literatüründe bu ifade, bir riskin uçuş emniyetine doğrudan ve ciddi tehdit oluşturduğunu gösteriyor.

Avrupa ve ABD’de İlk Yere İndirmeler Başladı

Kriz, büyük filolara sahip havayollarının da acil aksiyon almasına neden oldu.

• Air France, 41 A320 ailesi uçağını geçici olarak yere indirdi.
• American Airlines, filosundaki 343 A320 ailesi uçağından 30’unu operasyon dışına aldı.

Bu sayıların diğer havayollarında da artması bekleniyor.

Küresel Havacılıkta Zincirleme Etki Beklentisi

Uzmanlara göre bu sorun, yalnızca bir teknik arıza değil, küresel ölçekte operasyon, bakım planlaması, rotasyon ve kapasite yönetimini etkileyen bir krize dönüşebilir. Uçakların sırayla güncelleme için hangara alınması; Avrupa, Amerika, Asya ve Orta Doğu’daki uçuş ağlarında gecikme, iptal, sefer azaltma gibi sonuçlara yol açabilir.

Airbus, havayollarının yaşayacağı operasyonel sıkıntıları kabul ederek “Tam destek vereceğiz, güvenlik en büyük önceliğimizdir” mesajı verdi.