ABD merkezli özel jet operatörü Flexjet, ABD Başkanı Donald Trump’ın Brezilya’dan ithal edilen ürünlere %50 gümrük vergisi uygulayacağını açıklamasının ardından oluşan belirsizlik ortamına rağmen, Brezilyalı uçak üreticisi Embraer ile yaptığı rekor anlaşmadan geri adım atmayacağını duyurdu.
Trump, 1 Ağustos itibarıyla Brezilya’dan yapılan tüm ithalatlara yüksek oranlı gümrük vergisi uygulanacağını açıklamıştı. Bu açıklamanın ardından Embraer’in Sao Paulo borsasında işlem gören hisseleri %8’e varan düşüş yaşadıktan sonra günü %3,7 kayıpla kapattı. Ancak şirket hisseleri, yıl başından bu yana özel jet ve bölgesel uçaklara olan güçlü talep sayesinde %30’dan fazla değer kazanmış durumda.
Flexjet Başkanı Kenn Ricci, yaptığı açıklamada, “40 yıllık sektör tecrübeme dayanarak söyleyebilirim ki, müşterilerimiz genellikle kararlarını sürdürüyor. Öncelikleri ve geçmiş satın alma davranışları bunu gösteriyor,” dedi. Ricci ayrıca, mevcut sözleşmeler kapsamında olan uçakların kısa vadede tarifelerden etkilenmeyeceğini, ancak uzun vadede ek maliyetlerin kaçınılmaz olarak alıcılara yansıtılacağını belirtti. Flexjet'in, listelere göre değeri 7 milyar doları bulan ve 212 adede kadar özel jeti kapsayan siparişlerinin teslimatları 2026’da başlayacak.
Embraer’e Kuzey Amerika Darbesi Gelebilir
Trump’ın tarifeleri, ABD özel ve bölgesel havacılık pazarında en büyük tedarikçilerden biri olan Embraer için yeni bir zorluk anlamına geliyor. Şirket, yaptığı açıklamada tarife artışlarının potansiyel etkilerini değerlendirdiğini ve 5 Ağustos’ta açıklanacak ikinci çeyrek sonuçlarında detaylı bilgi vereceğini duyurdu.
Analistlere göre, Embraer’in gelirlerinin %60’ı Kuzey Amerika’dan geliyor ve bunun %75’i yeni tarifelerden etkilenebilir. Itau BBA, Ağustos–Aralık döneminde Embraer’in faiz ve vergi öncesi kârında yaklaşık 150 milyon dolarlık bir düşüş yaşanabileceğini öngörüyor.
Öte yandan, Embraer’in bazı uçakları Florida’da monte ediliyor ve uçaklarında kullanılan ABD yapımı parçalar nedeniyle vergiden kısmen muaf tutulabiliyor. Ancak özellikle Phenom 100 gibi daha küçük jetlerde, Brezilya’da üretilen parçaların oranı yüksek olduğu için bu modellerin daha fazla etkilenmesi bekleniyor.
Havayolları Siparişleri Sorguluyor
American Airlines, Embraer’den 90 adet E175 uçağı siparişi vermiş durumda. Teslimatlar 2025 ve sonrasında planlanıyor. Şirket, çeyrek dönem sonuçları açıklanmadan önce tarife konusu hakkında yorum yapmadı.
Alaska Airlines ise daha önce iki E175 teslimatını tarifeler nedeniyle ertelemişti. Ancak bu uçakların kısa süreli gecikmenin ardından teslim edildiği ve yakında hizmete alınacağı bildirildi. Alaska’nın bu yıl için planlanan başka bir E175 teslimatı bulunmuyor.
Yüksek gümrük vergileri, özellikle düşük hacimli üretimi ve dar kâr marjı nedeniyle Phenom 100 gibi küçük jet modelleri üzerinde daha büyük baskı yaratabilir. Embraer, yeni vergilere karşı atacağı adımları ve olası etkileri önümüzdeki haftalarda yatırımcılarla paylaşacak.
Yorumlar