Azerbaycan'dan Rusya'ya 'tazminat' tepkisi

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ayhan Hacızade, Azerbaycan Hava Yolları'na (AZAL) ait uçağın düşürülmesiyle ilgili Rusya tarafından yapılan tazminat ödemesi açıklamasına tepki göstererek, "Rusya'da uluslararası sigorta şirketi faaliyet göstermediği göz önüne alındığında, AZAL uçağının sigortası bir Rus şirketi aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla sigorta ödemelerinin Azerbaycan'ın Rusya hükümetinden talep ettiği tazminatla eş tutulması girişimleri yanlıştır" dedi.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ayhan Hacızade, Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından 4 Eylül tarihinde yayınlanan, Azerbaycan Hava Yolları'na (AZAL) ve yolculara yapılan sigorta ödemeleri ile ilgili açıklamaya tepki gösterdi. Hacızade yaptığı yazılı açıklamada, AZAL'a ve yolculara yapılan sigorta ödemelerinin Rusya'da kayıtlı bir sigorta şirketi tarafından gerçekleştirildiği ve bunun Azerbaycan'ın Rusya hükümetinden talep ettiği tazminatla hiçbir ilgisinin bulunmadığını belirtti.

Söz konusu şirket tarafından sigorta ödemelerinin 6 aydır sürdüğünü belirten Hacızade, "Genel olarak bu ödemeler, AZAL'ın uçak ve yolcu sigortasını üstlenmesi sonucunda, sigorta sözleşmesinden doğan yükümlülükler uyarınca sağlanmaktadır. Rus sigorta şirketi tarafından yapılan ödemelere gelince, uçak sigortalarının genellikle ilgili uluslararası sigorta şirketleri aracılığıyla gerçekleştirildiği unutulmamalıdır. Rusya'da uluslararası sigorta şirketi faaliyet göstermediği göz önüne alındığında, AZAL uçağının sigortası bir Rus şirketi aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla sigorta ödemelerinin Azerbaycan'ın Rusya hükümetinden talep ettiği tazminatla eş tutulması girişimleri yanlıştır" ifadelerini kullanıldı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova'nın, Azerbaycan'da tutuklu bulunan 13 Rus vatandaşını ikili ilişkilerde gerginliğin nedeni olarak göstermesine de tepki gösteren Hacızade, "İlişkilerde gerginliğe yol açan asıl sebep, AZAL uçağının vurulması ve sonrasında Rusya yetkililerinin sergilediği tutumdur. Ayrıca Yekaterinburg'da Azerbaycanlıların dövülerek öldürülmesi ve Rusya'daki bazı devlet kurumlarının Azerbaycan'a yönelik faaliyetleri de ilişkileri olumsuz etkilemektedir" dedi.

Ne olmuştu

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'den Rusya'ya bağlı Çeçenistan'daki Grozni kentine gitmek üzere 25 Aralık'ta havalanan Azerbaycan Hava Yolları'na (AZAL) ait yolcu uçağı, Grozni hava sahasında Rusya tarafından vurulmuştu. Rotayı Kazakistan'a çeviren yolcu uçağı, Aktau kentinde acil iniş yapmaya çalıştığı sırada düşmüştü. Uçakta 5'i mürettebat olmak üzere 67 kişiden 38'i hayatını kaybetmiş, 29 kişi ise kurtulmuştu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'i arayarak olayın Rus hava sahasında meydana gelmesi nedeniyle özür dilemişti.

Rusya'da 2 Azerbaycanlı kardeş düzenlenen operasyonda hayatını kaybetti

Rusya'nın Yekaterinburg kentinde 27 Haziran sabahı düzenlenen operasyonlarda, Azerbaycan asıllı Seferovlar ailesi hedef alınmıştı. Eş zamanlı olarak 10'dan fazla adrese yapılan baskınlarda, Ziyeddin ve Hüseyn Seferov adlı 2 kardeş hayatını kaybetmişti. Operasyonda 3 kişi ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılmış, 9 kişi de gözaltına alınmıştı.

Rusya'nın Bakü Büyükelçiliği Maslahatgüzarı bakanlığa çağrılmıştı

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, olaylar üzerine Rusya'nın Bakü Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Pyotr Volokovıh'ı bakanlığa çağırmış, olayın soruşturulması ve şiddet uygulayan tüm faillerin en kısa sürede adalete teslim edilmesi gerektiği yönündeki beklentilerini Rusya tarafına iletmişti. Ayrıca, Azerbaycan Kültür Bakanlığı da ülkedeki tüm Rus kültürel etkinliklerin iptal edildiğini duyurmuştu.

Rusya'dan açıklama

Rusya İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise operasyonun geçmiş yıllarda Yekaterinburg'da işlenen bazı suçlarla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında gerçekleştirildiği ve Rusya Ulusal Muhafızları'na bağlı Özel Hızlı Müdahale Birimi (SOBR) desteğiyle yürütüldüğü belirtilmişti. Gözaltına alınan kişilerin adreslerinde aramalar yapıldığı kaydedilirken, operasyon sırasında yaşanan can kayıplarına ilişkin herhangi bir bilgi verilmemişti.

Bakü'de Sputnik-Azerbaycan ofisine soruşturma başlatılmıştı

Rusya'ya bağlı "Rossiya Segodnya" Uluslararası Haber Ajansı'nın Bakü ofisi Sputnik Azerbaycan, Şubat 2025'te akreditasyonu durdurulmuş olmasına rağmen yasa dışı finansmanla faaliyetlerine devam etmeleri gerekçesiyle Azerbaycan İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma başlatılmıştı. 30 Haziran'da ajansın ofisine yapılan operasyonda arama faaliyetleri yürütüldüğü ve kişilerin gözaltına alındığı bildirildi.
Diaspora Başkanı daha önce sert müdahalelerle göz altına alınmıştı

1 Temmuz'da Rusya'nın Yekaterinburg kentindeki Bakü Plaza Alışveriş Merkezi yakınlarında Azerbaycan-Ural Teşkilatı Başkanı ve aynı zamanda Yekaterinburg'daki Azerbaycan Diasporası Başkanı Şahin Şıhlinski ile oğlu Mutvali Şıhlinski, Rus kolluk kuvvetlerinin sert müdahalesiyle gözaltına alınmıştı. Olaya ilişkin sosyal medyada yayılan görüntüler, Azerbaycan'dan büyük tepki toplamıştı. Şahin Şıhlinski ve oğlu Mutvali Şıhlinski daha sonra serbest bırakılmıştı. Mutvali Şıhlinski, polis memuruna yönelik saldırı gerekçesiyle ise 16 Temmuz'da tutuklanmıştı.