Avrupa'nın yeni nesil savaş uçağı FCAS’ta yönetim krizi derinleşiyor

Fransa Senatosu’ndaki bütçe görüşmelerinde, Avrupa’nın gelecek nesil savaş uçağı projesi FCAS’ın (Future Combat Air System) seyrini etkileyebilecek dikkat çekici bir iddia ortaya atıldı. Savunma ekipmanları programı eş raportörü Senatör Hugues Saury, Airbus’ın Alman biriminin Yeni Nesil Savaş Uçağı (NGF) için üstlendiği bazı teknik alt montajları tamamlayamadığını söyleyerek, bunun Dassault Aviation’ın projede daha güçlü yönetim yetkisi talep etmesine yol açtığını ifade etti.

Opex360 tarafından aktarılan sözlerinde Saury, Airbus Almanya’nın “kendi sorumluluğundaki teknik alt bileşenleri üretemediğini” belirterek, mühendislik ekipleri arasında gerilimin bu nedenle arttığını söyledi. Senatöre göre bu durum, Dassault’nun NGF ana yüklenicisi olarak daha belirgin bir liderlik istemesini tetikledi.

“FCAS, 2025 boyunca doğru yönde ilerlemedi. Hem endüstriyel hem de siyasi bir çıkmazdayız” diyen Saury, yaşanan tıkanmanın önce teknik düzeyde ortaya çıktığını, ardından yönetim krizine dönüştüğünü kaydetti.

Dassault–Airbus çekişmesi büyüyor

Dassault Aviation, uzun süredir mevcut yönetim modelinin NGF üzerindeki liderliğini zayıflattığını savunuyor. Airbus’ın Almanya ve İspanya’daki iştirakleri sayesinde projede çifte oy hakkına sahip olması, Dassault’nun eleştirdiği başlıca noktalar arasında yer alıyor. CEO Eric Trappier, bu modelin Eurofighter’da kullanılan ve liderliği dağıtan ortak girişim yapısına benzediğini; nEUROn programındaki daha yalın yönetişim modelinin ise çok daha hızlı ilerleme sağladığını defalarca vurgulamıştı.

Programın geleceği tartışma konusu

FCAS için stratejik belirsizlikler de büyüyor. Almanya Hava Kuvvetleri’nin uzun vadede olası alternatifleri değerlendirmesi ve Fransa–Almanya arasında savaş uçağının, sistem-of-systems mimarisinden ayrılmasının tartışılmaya başlanması, programın geleceğine dair kaygıları artırıyor.

Senatör Saury ayrıca, Almanya’nın silah ihracatı vetosunun –2022’de bir çerçeve anlaşma imzalanmış olmasına rağmen– hâlâ çözülemediğini belirterek, bunun programın uzun vadeli ticari modelini tehdit ettiğini söyledi.

Fransa, Almanya ve İspanya’nın FCAS Faz 2 finansmanı için nihai kararlarını 2025 yılı sonuna kadar açıklaması bekleniyor.